Dat is niet mijn schuld!
Wijs maar met je vinger om je heen...
…er zijn oorzaken genoeg voor je probleem.
Zo luidt een stukje tekst van een liedje dat regelmatig even in mijn hoofd zingt als een van mijn cliënten of zakelijke relaties een juridisch probleem voorlegt.
Het refrein vervolgt:
“Hun schuld. Hun fout. Het is, altijd.
Hun schuld. Hun fout. Het ligt niet, aan jou.
Je baas, de politiek, dankzij de dokter is je moeder ziek!
(…) Oh nee, het ligt nooit aan jou! Oh nee, het ligt nooit aan jou.”
Dagelijks spreek ik mensen die tegen problemen aan lopen. In de meeste gevallen wijzen zij met hun vinger om zich heen. Zakelijk, privé of bij de (vlieg)club. Er is altijd bijzonder eenvoudig een ánder te vinden die zonder twijfel de oorzaak is van hun probleem.
In de praktijk hoor je dit soort uitspraken:
“Zij doen niet wat we hebben afgesproken!”
“Ik heb schade, wie gaat mij dat vergoeden?”
De resultaten vallen tegen, dat ligt aan…..”
Er wordt mij dan gevraagd de cliënt de juistheid van zijn standpunt te bevestigen, de schuldige aan te pakken en te zorgen dat het probleem verdwijnt. Liever gister dan vandaag.
Oh ja, er zijn zeker situaties waarbij het helder is dat de oorzaak van het probleem de ander is.
Een goed voorbeeld is een factuur die niet wordt betaald, terwijl de verschuldigdheid onbetwist is en de schuldenaar inhoudelijk geen bezwaren maakt. Dan is het duidelijk: het probleem is dat de factuur onbetaald blijft en de schuldenaar is de oorzaak.
In al die andere situaties levert doorvragen en nader onderzoek op dat het antwoord op de schuldvraag genuanceerder ligt. Het is geen kwestie van simpelweg wijzen naar de ander.
“Als zij niet doen wat jullie hebben afgesproken”, dan is mijn vraag: “Wat is er afgesproken?” en “Waarom doen zij niet wat jij vindt dat zij moeten doen?”
Het verhaal blijkt verschillende kanten te hebben en met kritische zelfreflectie (al dan niet met externe hulp van een adviseur) ziet de cliënt in dat de oorzaak van zijn probleem toch wél ook (deels) aan hem ligt. En dan kan er naar een oplossing gewerkt worden.
Herken je het? Ik ook!
Want zo makkelijk als ik in mijn rol als advocaat mijn cliënt een spiegel voor kan houden, zo moeilijk blijkt dat als ik zélf een probleem ervaar. Dan is het ineens toch hun schuld, hun fout. En gelukkig zingt dan af en toe dat liedje in mijn hoofd, waardoor ik met een lach aan de nuance kan proberen te denken. Dezelfde nuance die je ook kan krijgen als je jouw probleem voorlegt aan een kritische luisteraar. Iemand die je het probleem voorlegt. Niet om jou in je standpunt te bevestigen, maar om een klankbord te vormen; de spiegel voor te houden. Dat blijken we allemaal in meer of mindere mate toch nodig te hebben.
Het betreft het nummer “Oh Nee” van de band “De Hardheid”.
Dit artikel is in augustus 2018 gepubliceerd in het magazine “Plane Owner” van AOPA Netherlands. Reden voor mij om een mooie foto van enkele van mijn favoriete vliegtuigen bij dit artikel te plaatsen, foto gemaakt op Ameland.
Gerelateerde blogs
